Không có cảm giác chơi bóng của một đội bóng lớn là điều gây tranh cãi của đội tuyển Anh tại EURO 2024 vừa qua. Nhưng điều đó có thể đã thay đổi dưới thời HLV tạm quyền Lee Carsley trong trận thắng Ireland cuối tuần trước.
Lee Carsley, vị HLV vừa gây tranh cãi vì không hát quốc ca Anh đã thực hiện cách tiếp cận trận đấu thiên về tấn công, mở rộng mặt sân, với những pha phối hợp nhóm ở tốc độ cao, mượt mà và sắc bén. Các bàn thắng của Declan Rice và Jack Grealish đều đến sau các pha tấn công nhanh và có ý tưởng rõ ràng.
Một hiệp đấu hoàn hảo…
Không có sự khác biệt quá rõ ràng về tốc độ ghi bàn dưới thời Gareth Southgate và Lee Carsley. Tại EURO 2024, để chọc thủng lưới Đan Mạch, Tam sư mất 13 giây, với 6 cầu thủ tham gia và 7 đường chuyền. Với khoảng thời gian tương tự, trong bàn thắng mở tỉ số của Declan Rice, đội bóng xứ sở sương mù chỉ cần 3 cầu thủ, 2 đường chuyền hoặc 3, nếu tính thêm cú sút hụt của Harry Kane, để kết thúc một pha tấn công.
Nhưng trong hầu hết các pha tấn công hoặc phản công của Anh tại sân Aviva, họ đều tối đa hóa số đường chuyền hoặc chạm bóng ở mức thấp nhất, giảm thiểu số cầu thủ tham gia vào một pha tấn công. Điều này có thể dẫn đến nghi ngờ về việc Lee Carsley đưa Tam sư trở lại với lối chơi chuyền dài vượt tuyến cũ kĩ.
Nhưng thực tế, trong trận đấu với Ireland, số đường chuyền dài của thủ thành Pickford chỉ ở mức 19%, so với trận chung kết gặp Tây Ban Nha ở EURO 2024 lên tới 69%, hoặc trận gặp Serbia là 71%. Đây là một sự thay đổi lớn, việc thủ môn 30 tuổi giữ bóng nhiều hơn đã giúp Anh gây sức ép lên đối thủ tốt hơn và họ cũng tốn ít thời gian phòng ngự hơn.
Nếu so với 7 trận đấu EURO 2024, Pickford chỉ chuyền bóng lỗi một lần sau 27 đường chuyền anh thực hiện ở trận gặp Ireland, trong khi có 78 đường chuyền hỏng ở nước Đức, đó là một sự tiến bộ thần tốc chỉ sau vài ngày làm việc dưới thời Lee Carsley.
Phần việc của một HLV đôi khi đơn giản là đặt ai đó đúng vị trí của anh ta. Gareth Southgate cố gắng cải thiện lối chơi của Anh ở EURO bằng một số điều chỉnh phức tạp như để Alexander-Arnold đá cặp với Rice ở hàng tiền vệ nhưng không mang lại hiệu quả. Xếp Jude Bellingham chơi như một số 10 cũng không thành công, bởi sự lười biếng và cố gắng trình diễn của tiền vệ khoác áo Real Madrid.
Việc mô phỏng các yếu tố chiến thuật thường dẫn đến những kết quả lệch lạc so với bản gốc của nó. Gareth Southgate đã thất bại bởi những thay đổi của mình, nhưng Lee Carsley, người được coi là an toàn, không có một triết lý thật sự hay tầm nhìn bóng đá, đã thực hiện công việc theo cách đơn giản hơn, với việc đặt Alexander Arnold về lại vị trí hậu vệ cánh phải. Cùng lúc đó, để khai thác tốc độ, sự nhạy bén của Anthony Gordon bên cánh trái, ông đẩy Jack Grealish vào khu vực giữa sân.
Như tất cả đã biết, cỗ máy chơi bóng của Tam sự hoạt động êm ái và hết công suất tại Dublin cuối tuần trước.
… Nhưng chưa phải là tất cả
Bóng đá, ở bất kì cấp độ nào, đều là một cuộc kiểm tra hệ thống bóng đá, tính hiệu quả của triết lý, sức khỏe về tinh thần, kết hợp với trí tuệ của HLV, để đánh giá một tập thể đấy là đẳng cấp hoặc chất lượng như thế nào.
Gareth Southgate không phải là một HLV giỏi như Fabio Capello hay Sven Goran Eriksson, hoặc có danh tiếng cao như Bobby Robson, nhưng ông có những thành tựu của mình với hai lần lọt vào trận chung kết EURO. Nhưng không ai biết Lionel Scaloni giỏi đến như thế nào cho đến khi ông giúp Argentina giành 4 danh hiệu lớn liên tiếp trong vòng 3 năm.
Về cơ bản Lee Carsley là một HLV tạm quyền, không có một bản sắc bóng đá cụ thể, cũng như từng là một cầu thủ theo phong cách bóng đá Anh truyền thống. Vì vậy, có thể, sự nghiệp huấn luyện của ông là để dành cho con đường phát triển và cách để huấn luyện các cầu thủ Anh, dù họ đã sinh ra trong một thời đại khác, kĩ thuật hơn, làm quen và chơi với nhiều phong cách bóng đá sâu sắc hơn.
Vì thế, sau hiệp đấu đầu tiên được coi là hoàn hảo trước Ireland, đội tuyển Anh đã chơi thứ bóng đá có vẻ thận trọng hơn hoặc chậm chạp hơn thời Southgate. Đội tuyển Anh dưới thời Carsley có thể vẫn chưa là gì cả. Trận thắng Ireland chỉ giống như một buổi diễn tập, một buổi thử giọng của các ca sĩ. Đó là một bài kiểm tra để xem các cầu thủ sẽ tiếp nhận phương pháp tiếp cận trận đấu mới như thế nào, khả năng phát triển bóng từ vị trí thủ môn, sự thích ứng của Jack Grealish ở vị trí hộ công, hoặc kĩ năng khai thác khoảng trống hay luân chuyển bóng của các cầu thủ.
Sự khác biệt rõ ràng nhất là việc di chuyển vị trí của các cầu thủ và cách họ dường như ít bị hạn chế hơn so với thời Southgate. Công việc của Carsley có thể chỉ nhằm mục đích giúp các cầu thủ trở nên tự do nhất và trái bóng có hiệu quả nhất.