Cơn sốt xe điện hybrid có thể không kéo dài

Doanh số bán xe điện hybrid (PHEV) đang tăng mạnh khi loại xe này trở thành lựa chọn của nhiều người tiêu dùng không đủ khả năng mua xe chạy điện hoàn toàn (BEV) hoặc lo ngại về tình trạng thiếu điểm sạc pin. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định cơn sốt xe hybrid sẽ không kéo dài.

Năm ngoái, doanh số bán BEV trên toàn cầu cao gấp đôi PHEV, nhưng khoảng cách này đang dần thu hẹp. Theo công ty môi giới Bernstein (Mỹ), doanh số bán PHEV trong giai đoạn từ tháng 1-7/2024 tăng gần 50% so với cùng kỳ năm ngoái, so với mức tăng chỉ 8% đối với BEV.

Các nhà sản xuất ô tô đã giảm lượng BEV và chuyển sang xe hybrid. Hãng sản xuất ô tô Volvo (Thụy Điển) gần đây đã rút lại cam kết sẽ chuyển sang xe điện hoàn toàn vào năm 2030, cho biết BEV và PHEV sẽ chiếm 90% doanh số bán hàng của hãng vào cuối thập kỷ này. Vào tháng trước, hãng Ford (Mỹ) cũng tuyên bố sẽ từ bỏ kế hoạch sản xuất xe thể thao đa dụng (SUV) cỡ lớn chạy điện hoàn toàn, thay vào đó là xe động cơ hybrid. Hãng Hyundai (Hàn Quốc) đang tăng gấp đôi dòng xe hybrid lên 14 mẫu trong khi Volkswagen (Đức) cũng cam kết tăng đầu tư vào xe hybrid sau khi xem xét lại kế hoạch sản xuất xe điện.

Người tiêu dùng chuyển sang xe hybrid một phần vì giá rẻ hơn. BEV cần pin lớn, vì vậy đắt hơn nhiều so với xe xăng. Đây là vấn đề khi bán ra thị trường đại chúng bởi hầu hết người mua sẽ không chi thêm tiền, theo Giám đốc điều hành Ford, Jim Farley. Ngược lại, pin xe hybrid nhỏ hơn nhiều, chỉ bằng 1/3 pin của BEV. Vì vậy, PHEV chỉ đắt hơn một chút so với xe xăng và tốn ít chi phí vận hành hơn. Pin của PHEV thường chỉ đủ cho quãng đường khoảng gần 70 km và việc PHEV có thể chạy bằng xăng tránh được nỗi lo hết điện mà lái xe BEV thường gặp phải.

Các nhà sản xuất ô tô cũng ưa thích xe hybrid bởi chúng mang lại lợi nhuận như xe chạy xăng-không giống như BEV, hầu hết đều lỗ. Pin nhỏ hơn đồng nghĩa chi phí sản xuất thấp hơn. Xe hybrid cũng cho phép các nhà sản xuất ô tô truyền thống tận dụng nhiều hơn chuyên môn và chuỗi cung ứng hiện tại của họ.

Tuy nhiên, theo tờ Economist, cơn sốt xe hybrid có thể sẽ sớm kết thúc. Theo các quy định tại California, được 16 tiểu bang khác của Mỹ áp dụng, đến năm 2035, trong tổng lượng xe mới được các nhà sản xuất ô tô bán ra, PHEV chỉ được phép chiếm 20% trong khi BEV chiếm 80%. Liên minh châu Âu (EU) thậm chí còn quy định chặt hơn khi cấm bán tất cả các loại xe động cơ chạy xăng, gồm cả xe hybrid, vào năm 2035.

Khi đó, xe hybrid sẽ kém cạnh tranh hơn. Giá pin đã bắt đầu giảm và sẽ tiếp tục giảm khi sản xuất mở rộng. Với cạnh tranh từ Trung Quốc, các hãng sản xuất ô tô như Renault (Pháp) có kế hoạch tung ra các mẫu BEV có giá thành thấp hơn đáng kể so với những sản phẩm hiện nay của hãng. Mạng lưới các điểm sạc pin cũng đang tiếp tục mở rộng.

Bernstein dự đoán xe hybrid sẽ chiếm thị phần ngày càng tăng cho đến năm 2030, sau đó doanh số sẽ ổn định và cuối cùng sẽ giảm khi doanh số xe điện tăng tốc. Theo ông Patrick Hummel tại ngân hàng UBS (Thụy Sĩ), xe hybrid hiện đang thắng thế, song BEV cuối cùng sẽ áp đảo. Còn ông Xavier Smith tại công ty tư vấn AlphaSense (Mỹ) cho rằng nỗi ám ảnh hiện tại của các nhà sản xuất ô tô với xe điện hybrid sẽ chỉ là ngắn hạn và những hãng không tập trung vào điện khí hóa sẽ sớm tụt hậu.